Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Faruk Coşkun’un yürütücülüğünde sürdürülen 3 TÜBİTAK-1001 projesi, tarımda verimliliği artırmak, stres koşullarına dayanıklı bitki çeşitleri geliştirmek ve genetik bilimiyle tarıma yeni bir bakış açısı kazandırmak amacıyla devam ediyor. Bu projeler, hem yerel hem de küresel tarım sorunlarına çevre dostu çözümler sunmayı hedefliyor.

TÜBİTAK-1001 Projeleri:

1. Azot Etkinliği Yüksek ve Tuza Toleranslı Biber Genotiplerinin Geliştirilmesi ve İlişkili Markırların Tespiti:
   Proje, biber genotiplerinde azot etkinliği ve tuz toleransını artırmayı hedefliyor. Doku kültürü teknikleriyle geliştirilen double haploid biber hatları sayesinde azot etkinliği yüksek ve tuza toleranslı genotiplerin ıslah edilmesi amaçlanıyor. Bu sayede biber üretiminde sürdürülebilir ve çevre dostu bir yaklaşım benimseniyor.

2. Sebze Olarak Tüketilen Su Kabağı Genotiplerinin Morfolojik, Fitokimyasal ve Moleküler Karakterizasyonu ve Seleksiyonu:
   Türkiye’nin tarımsal genetik kaynaklarını modern biyoteknolojiyle harmanlayan bu çalışma, su kabağının genetik haritalamasını ve önemli tarımsal özelliklerle ilişkili markırların belirlenmesini içeriyor. Bu projeyle daha dirençli ve yüksek verimli su kabağı çeşitlerinin geliştirilmesi hedefleniyor.

3. Karpuzda Aşılamanın Tuz Stresine Karşı Etkilerinin Belirlenmesi:
   Karpuz bitkilerinin tuz stresine karşı dayanıklılığını artırmak için yürütülen bu çalışma, aşılama tekniklerinin morfolojik, fizyolojik ve moleküler düzeydeki etkilerini inceliyor. Tuz stresi altındaki bitkilerin yanıtları analiz edilerek verimli tarım uygulamaları için stratejiler geliştiriliyor.

Projelerin Kapsamı ve Katkıları

Projelerde, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi ile birlikte 13 farklı üniversite ve enstitüde görev yapan 16 araştırmacı, 3 danışman ve 8 bursiyer yer alıyor. 5 milyon TL’yi aşan bütçeye sahip bu projelerin büyük bir kısmı, üniversitenin konteyner laboratuvarı ve araştırma seralarında yürütülüyor. Ayrıca, proje ekibi süs bitkileri, meyve doku kültürü çalışmaları ve TÜBİTAK-2209 öğrenci araştırma projelerini de aynı laboratuvarda sürdürüyor.

Doç. Dr. Ömer Faruk Coşkun’un liderliğinde, doku kültürü, genetik, aşılama ve topraksız tarım gibi tekniklerle gerçekleştirilen bu çalışmalar, üretim süreçlerini iyileştirme, stres koşullarına dayanıklılığı artırma ve sürdürülebilir tarımı destekleme adına önemli adımlar atıyor. Araştırmalar, Türkiye’nin tarımsal geleceğine katkıda bulunmanın yanı sıra küresel gıda güvenliğine de umut veriyor.

HATAY (UHA) - LEVENT AŞKAR